Thành Xương Giang Bắc Giang không chỉ là một Di tích Lịch sử Đặc biệt cấp Quốc gia mà còn là điểm du lịch hấp dẫn - nơi tôn vinh tinh thần yêu nước, bảo vệ Tổ quốc. Nếu bạn là người yêu thích lịch sử, đừng ngần ngại xách vali lên đường tới đây tham quan cùng Antamtour trong kỳ nghỉ sắp tới nhé!
- Thành Xương Giang nằm đâu?
- Thành Xương Giang với các chiến thắng lịch sử
- Lịch sử Thành Xương Giang
- Kiến trúc đền Xương Giang
- Lễ hội Xương Giang nổi tiếng
- Hướng dẫn di chuyển
Thành Xương Giang ở đâu?
Thành Xương Giang nằm ở xã Xương Giang, thành phố Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang. Theo sử sách, tòa thành là nhân chứng lịch sử cho chiến thắng Xương Giang của quân và dân Đại Việt do Lê Lợi lãnh đạo, đánh đuổi quân xâm lược và giành lại độc lập.
Vị trí trên Google Maps
Có thể nói, nơi đây đã, đang và sẽ là một công trình văn hoá, tâm linh có ý nghĩa chính trị, lịch sử sâu sắc của Bắc Giang. Đây là nơi để thế hệ hôm nay và mai sau tôn kính, ghi nhớ công ơn của ông cha, các anh hùng đi trước.
Thành Xương Giang với các chiến thắng lịch sử
Thành cổ Xương Giang gắn liền với trận đánh lịch sử của quân ta và quân Minh. Chiến thắng Xương Giang là minh chứng đỉnh cao cho nghệ thuận quân sự của dân tộc ta. Chiến thuật “lấy ít thắng nhiều, lấy yếu đánh mạnh” do tướng Trần Nguyên Hãn chỉ huy chiếm thành Xương Giang, phá tan đạo quân của Liễu Thăng. Chiến thắng này có ý nghĩa quyết định trong thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn và khép lại 20 năm đô hộ tàn bạo của nhà Minh với dân tộc ta.
Nơi đây cũng ghi dấu trận thành công của nghĩa quân Lam Sơn ngày 28/9/1427 và trận diệt việt trợ oanh lịch ngày 3/11/1427, bắt được Tích Lệ Cơ, Ô Mã Nhi.
Bên cạnh đó, thành Xương Giang còn được xem như là trung tâm của nhiều chiến trận nhỏ to. Nơi đây đã chứng kiến nhiều sự kiện quan trọng của quê Hương đất nước. Tiêu biểu là trận đánh của Nguyễn Hoàng Cầu xảy ra vào nửa sau thế kỷ 18.
Lịch sử Thành Xương Giang
Với các dấu tích và sử sách ghi chép cho thấy thành cổ Xương Giang do quân Minh xây dựng vào thế kỷ thứ XV (1407), nằm trên 1 gò đồi thấp, được đắp bằng đất, có sông nhỏ và các thửa ruộng trũng bao quanh. Thành Xương Giang có hình chữ nhật, chiều dài theo hướng Đông Tây là 600m, chiều rộng theo hướng Bắc Nam là 450m, tổng diện tích 27ha. Trong thành được phân chia thành các khu vực rõ ràng: dinh thự, doanh trại, kho lương, kho đạn…
Năm 2008, các nhà khảo cổ học đã khai quật và phác hoạ được phần nào bản sắc của thành cổ Xương Giang. Thành cổ Xương Giang không chỉ là một di tích lịch sử quan trọng mà còn là một biểu tượng tinh thần yêu nước của dân tộc Việt Nam. Năm 2009, thành Xương Giang được công nhận là Di tích Lịch sử cấp Quốc gia.
Đền Xương Giang được hoàn thành vào năm 2017. Thời điểm đúng dịp thành phố tổ chức Lễ hội kỷ niệm 590 năm chiến thắng Xương Giang. Đền được xây dựng để tôn thờ, ca ngợi các cao tổ hoàng đế Lê Lợi cùng các anh hùng. Khu đền được xây dựng với tổng diện tích 10ha. Đến năm 2019, Địa điểm Chiến thắng Xương Giang được xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt.
Kiến trúc độc đáo của đền Xương Giang
Đền Xương Giang là công trình kiến trúc đặc sắc, thuộc khu vực thành Xương Giang. Công trình là sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc thời Hậu Lê với những chi tiết độc đáo thời hiện đại. Đền Xương Giang hoàn thành gồm 3 tòa: Tiền bái, Thiêu hương và Chính cung.
Phía trước ngôi đền là cổng tam quan với 3 lối đi chính rồi đến nghi môn và bình phong. Nghi môn được xây dựng theo lối tứ trụ kình thiên, uy nghi trầm mặc giữa đất trời. Nghi môn được khắc câu đối với dòng chữ quốc ngữ, có lẽ đây chính là điểm đặc biệt của ngôi đền.
Phía bên trái sân là tả vu và lầu chuông, phía bên phải sân là hữu vu và lầu trống. Qua nghi môn là sân hội lớn lát đá vuông. Nơi ấy tụ nhiều nhân khí, thịnh vượng.
Hệ thống cây xanh trong đền được chú trọng, ngoài tác dụng tạo cảnh quan, bóng mát, giúp công trình hòa quện với thiên nhiên còn làm tĩnh tại tâm hồn người hành hương, truyền tải ý nghĩa về mặt tâm linh. Tấm bảng tự Đền Xương Giang được giáp hoàn toàn bằng vàng. Khi màn đêm buông xuống 3 chữ vàng nổi lên trên nền đỏ rực rỡ cả một vùng.
✅ Tòa Tiền tế
Khu vực tòa Tiền Tế là nơi vào các dịp lễ, ngày tế, ngày hội, quan viên ban tế nhà đền là lễ tế các anh hùng nghĩa sĩ của Nghĩa quân Lam Sơn.
Gian giữa là hương án ban công đồng, nơi thắp hương các vị thổ công, thành hoàng, anh hùng nghĩa sĩ chung cho cả khu vực bản đền.
Tòa Tiền tế là công trình kiến trúc kết hợp giữa đá và gỗ hài hòa, ăn khớp với nhau. Hệ thống cột hiên được tạo tác bằng đá xanh, trạm khắc rồng mây uốn lượn mềm dẻo mà vẫn uy nghi.
Bên trong 2 phía 2 gian có 1 con ngựa trắng và trống, 1 con ngựa hồng và giá chiêng. Mỗi dịp tế thần trống và chiêng được dùng làm lễ tế thánh và các anh hùng Nghĩa sĩ Lam Sơn.
Đền Xương Giang còn lưu giữ những Di vật vô cùng quý giá được lấy về từ đền Lam Kinh - đó là 1 viên gạch từ thế kỷ 15 hiện được đặt trong tòa đền chính. Đất long mạch tại đền Lam Kinh được trải dưới nền đất thổ ngôi đền. Nước lấy từ giếng ngọc được đổ vào 2 giếng mắt rồng đền Xương Giang và chân hương từ đền Lam Kinh thờ vua Lê Lợi. Như lời chấp thuận của Đức Cao tổ Hoàng Đế Lê Lợi cho nhân dân tỉnh Bắc Giang được thờ phụng ngài.
✅ Tòa Thiêu Hương
Tất cả kiến trúc tòa Thiêu Hương được làm bằng gỗ lim. Hệ thống xà ngang, xà dọc được chạm khắc hoa văn rồng mây, hoa lá theo phong cách thời Lê, thanh thoát, khỏe khắn.
Nơi đây có đặt 1 đỉnh đồng cỡ lớn mang ý nghĩa thần khí linh thông, tượng trưng cho sự uy nghiêm của nơi thờ tự. Vào ngày lễ, nhà đền đốt hương trầm để hương thơm lan tỏa tạo nên không gian linh thiêng, thuần khiết. Đỉnh đồng được đặt trên chiếu đá, chiếu đá được chạm hoa văn tinh xảo, phía dưới có lỗ thông âm dương hòa hợp.
Mặt trước của Đỉnh Đồng có khắc 3 di sản văn hóa của miền đất Bắc Giang: Cây dã hương nghìn năm tuổi ở huyện Lạng Giang, Chùa Vĩnh Nghiêm cổ tự và Mộc bản Kinh phật – di sản ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Cũng từ nơi này khách hành hương đi theo các hướng có thể tới thăm những địa danh có các di sản của miền đất Bắc Giang.
Mặt sau của Đỉnh Đồng khắc lên toàn cảnh Lễ hội Xương Giang ngày hội toàn thắng của quân và dân Đại Việt sau khi đánh đuổi giặc ngoại xâm phương Bắc. Lễ hội Xương Giang là một trong những điểm nhấn quan trọng của quần thể di tích chiến thắng thành Xương Giang.
Nơi tòa Thiêu Hương chính là ranh giới ấn định địa phận của người trần với địa phận thờ các anh linh anh hùng nghĩa sĩ. Người xưa có câu: “ linh hồn người thường tồn tại hàng ngàn năm, nhưng anh linh của các vị anh hùng có công với đất nước tồn tại hàng vạn năm”. Vì vậy cửa chính cung ngày thường không mở, tòa thiêu hương là chỗ dừng chân trước cung cấm. Nhưng trong dịp lễ hội đầu xuân, khách dâng hương có thể tự do chiêm bái Đền Xương Giang.
✅ Tòa Chính Cung
Tòa Chính cung có 3 gian thờ chính. Ban thờ Hoàng đế Lê Lợi đặt ở giữa gian. Tại ban thờ này là tượng Hoàng đế Lê Lợi đúc bằng đồng ở tư thế ngồi, tượng được đặt trên bệ đá. Tượng Hoàng đế Lê Lợi được đúc theo cơ sở mẫu tượng thờ vua Lê ở nhà Thái Miếu nhà Lê tại TP Thanh Hóa. Dáng tượng uy nghiêm lẫm liệt của 1 vị tướng mà vẫn nhân từ đức đạo của 1 đấng quân vương.
Tiếp theo là hai gian ban thờ chia hai bên tả, hữu gian giữa. Ban thờ thờ 17 vị tướng lĩnh tham gia trực tiếp vào trận đánh Xương Giang năm 1427 và 17 vị tướng không đúc tượng đồng mà lập bài vị để thờ.
Kế đó là ban thờ tiền quân và hậu quân Nghĩa quân Lam Sơn trong trận quyết chiến năm 1427. Ban thờ này có tính chất công đồng liệt vị, tưởng niệm tri ân các nghĩa sĩ Lam Sơn đã hy sinh vì đất nước.
Lễ hội Xương Giang nổi tiếng
Ghé thăm Thành Xương Giang thích hợp nhất vào đầu xuân, khi người dân đang khai hội, bạn sẽ có thể vừa khám phá di tích, vãn cảnh, chiêm bái và tham gia các hoạt động lễ hội đặc biệt.
Lễ hội tại thành Xương Giang được tổ chức vào ngày 6-7 tháng Giêng âm lịch, là một trong những lễ hội lớn và ý nghĩa nhất trong năm ở Bắc Giang. Đây là dịp để tưởng nhớ công lao của ông cha, ôn lại lịch sử hào hùng dân tộc.
Vào tối mùng 5 tháng Giêng, thanh niên đã bắt tổ chức dốt lửa trại. Đến sáng mùng 6, người dân xung quanh vùng tụ hội về tham dự lễ hội, chiêng trống rộng ràng, cờ bay phấp phới, xe kiệu, quần áo rực rỡ khắp các nẻo đường.
Trong thời gian diễn ra lễ hội, các chiến công năm xưa của nghĩa quân Lam Sơn cũng được dựng lại. Ngoài ra, còn có các hoạt động dâng hưởng tưởng nhớ công ơn của các vị anh hùng cùng. Các trò chơi dân gian cũng được tổ chức nào nhiệt: đánh đu, kéo co, vật…
Hướng dẫn di chuyển
Thành Xương Giang tọa lạc ngay khu vực trung tâm thành phố Bắc Giang nên từ Hà Nội, các bạn có thể dễ dàng tự di chuyển bằng xe cá nhân của mình theo đường Cao tốc Hà Nội - Bắc Giang hay đường QL1A để tới Thành Xương Giang.
Ngoài ra, bạn có thể bắt xe khách tại Bến xe Mỹ Đình hoặc Giáp Bát để về Bến xe Bắc Giang. Tại đây bạn có thể thuê xe ôm hoặc đi bộ đến điểm di tích Thành Xương Giang, khoảng cách khoảng 1,2km.
Thành Xương Giang trở thành một điểm du lịch thu hút đông đảo du khách đến tham quan, chụp ảnh lưu niệm với các bộ ảnh áo dài hay Việt phục. Nếu có cơ hội đến Bắc Giang, hãy đặt chân đến đây để khám phá những điều thú vị nhé. Mời bạn tham khảo lịch trình tour Đền Bà Chúa Then - Thành Xương Giang - Chùa Vĩnh Nghiêm tại đây.
