Quần thể danh thắng Tràng An có diện tích 6.172ha thuộc địa bàn huyện Hoa Lư, Gia Viễn, Nho Quan, thị xã Tam Điệp và thành phố Ninh Bình, cách thủ đô Hà Nội khoảng 90km về phía đông nam.
Bao quanh quần thể là vùng đệm có diện tích 6.268ha, chủ yếu là đồng ruộng và làng mạc. Là khu vực có sự hòa lẫn giữa thiên nhiên và văn hóa, quần thể danh thắng Tràng An bao gồm ba vùng được bảo vệ liền kề nhau là khu di tích lịch sử văn hóa cố đô Hoa Lư, khu danh thắng Tràng An - Tam Cốc -Bích Động và rừng nguyên sinh đặc dụng Hoa Lư.
Đi du lịch Tam chúc Tràng An, du khách sẽ phải ngỡ ngàng với vẻ đẹp nên thơ hữu tỉnh mà thiên nhiên ban tặng, nhưng ẩn chức trong đó là quá trình kiến tại hàng triệu năm.
Ngoài giá trị về thẩm mĩ, tham quan, Tràng An là địa điểm nổi bật ở khu vực Đông Nam Á và trên thế giới chứa đựng những bằng chứng khảo cổ phong phú và vẫn còn được bảo tồn gần như nguyên trạng, chủ yếu là vỏ ốc, vỏ sò, xương động vật, đồ gốm, công cụ bằng đá, nền bếp, gốm vặn thừng và di cốt người.
Đây là kho tư liệu vô giá cho thấy sự thích ứng của người tiền sử với những biến đổi quan trọng về môi trường kéo dài hơn 30.000 năm, ít nhất từ thời kỳ Băng hà cuối cùng. Trong thời gian này, họ đã trải qua một số biến đổi địa lý và khí hậu khắc nghiệt nhất trong lịch sử trái đất.
Bên cạnh đó, các di tích văn hóa lịch sử như đền, chùa, cung điện cũng góp phần bổ sung và củng cố nhiều tư liệu khảo cổ học.
Đây là các chứng tích điển hình nhất cho loại hình cư trú liên tục trong hang động trước, tròn và sau biển tiến.
Đặc trưng của người Việt cổ ở Tràng An là truyền thống khai thác và sử dụng nguyễn thể biển và trên cạn, truyền thống săn bắt đa tạp, truyền thống chế tác và sử dụng công cụ đá vôi, sự nảy sinh kỹ thuật mài, cưa và kỹ thuật làm đồ gốm, trồng trọt trong thung lũng, đầm lầy là nét độc đái, làm nên giá trị nổi bật quốc tế của quần thể các di tích khảo cổ nơi đây, chứng minh Việt Nam là một trong những cái nôi của loài người.
Khi nạo vét các hang động, các nhà khoa học phát hiện được nhiều di tích của thời kì phong kiến từ thế kỷ thứ X. Có khu vực với rất nhiều phế tích quan trọng khẳng định đó cũng là nơi sinh hoạt của phong kiến ngày xưa từ hế kỉ XIV, triều đại nhà Trần như nồi, gốm, bát đĩa cổ.
Các phế tích này rất giống các phế tích tìm thấy ở hoàng thành Thăng Long. Các phế tích, đồ cổ này đều có giá trị lịch sử, khảo cổ hết sức quan trọng, là bảo vật của quốc gia.
Ngày 23/6/2014, tại thủ đô Doha (Qatar), Ủy ban Di sản Thế giới thuộc Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức ghi danh Quần thể danh thắng Tràng An (Ninh Bình) vào danh mục Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới dựa trên 3 tiêu chí: văn hóa, vẻ đẹp thẩm mỹ và địa chất - địa mạo.
Antamtour chuyên thực thực hiện tour lễ hội: tour Tam Chúc Tràng An 1 ngày
